ÇİĞ SÜT TÜKETİLEBİLİR Mİ?

ÇİĞ SÜT HAKKINDA DOĞRU BİLİNEN YANILMALAR

 Geçtiğimiz 1 Haziran Dünya Süt Günü dolayısıyla bugün sizlerle ara ara gündem olan çiğ süt konusunu analiz etmek istedim.

Dünyaya geldiğimiz anda tattığımız ilk tat süttür. Çok önemli besinsel değerlere sahiptir.  Örneğin; 1 litre süt çocukta ve yetişkinde günlük mineral madde ihtiyacının tamamını karşılar. Tabi ki bunun yanında kaliteli protein,zengin yağ asitleri ve vitaminleri de içerir. Bunların detaylarına şimdi girmeyeceğim. Süt günlük diyette mutlaka olması gereken besinlerdendir.

Çiğ süt;sağlıklı hayvandan elde edilen ve hiçbir ısıl işleme (kaynatma, pastörizasyon, UHT..) girmeyen süttür. Bazen medyada 'çiğ süt için' diyenleri görürüz. Ancak dikkat ederseniz bu kişiler daha çok tıp eğitimi almış kişiler oluyor. Bu konuda konuşması gerekenler gıda mühendisleridir aslında. Tıp eğitiminde sanmıyorum ki 'süt' dersi olsun. Ancak gıda mühendisliği disiplininde 'süt bilimi ve teknolojisi'dersi vardır. Bugünkü yazımda da bu dersin kitabından oldukça faydalandım.

ÇİĞ SÜTTEKİ GÖRÜNMEZ TEHLİKE 

Şimdi gelelim bazı teknik bilgilere. Çok hijyenik şartlarda ve kontrol edilerek üretilen çiğ sütte 1000/ml (yani ml'de 1000 bakteri), kötü şartlarda ise 10^6/ml kadar bakteri bulunabilir. Ki sütte bulunan 10^5/ml bakteri ciddi hijyen sorunu olduğunu gösterir. Bu bakterilerden bulaşan en ciddi insan hastalıkları Tuberculosis ve Brucellosis 'tir. Bunun yanında ; staphylococcus ve e.coli (meme hastalığından kaynaklı), salmonella ve campylobacter (sağım sonrası fekal kontaminasyonlu bulaşma) gibi bakteri kaynaklı hastalıklar bulaşabilir. Bunlar hayvanda kaynaklanan bakteri hastalıklarıdır. Bir de sağım yapan insandan da geçebilecek hastalıklar olabilir. Bütün bu olasılıklar bile çiğ sütü güvenli bir şekilde tüketemeyeceğimizi gösterir.

Sizlere FDA'nın (Food and Drug Administration) Kasım 2011'de çiğ süt hakkında yayınladığı açıklamanın başlıklarını paylaşacağım:

1. Çiğ süt laktoz intoleransı gidermez.
2. Çiğ sütün astıma ve alerji durumlarına iyileştirici ve tedavi edici bir etkisi yoktur.
3. Osteoporozdan korunmada çiğ süt, pastörize sütten daha etkili değildir.
4. Çiğ sütte sindirim sistemi sağlığı için yararlı olabilecek bakteri yoktur.
5. Çiğ süt bağışıklık sistemini yapılandırabilen bir gıda değildir ve özellikle çocuklar için tehlikelidir.
6. Çiğ sütte insan bağışıklık sistemini destekleyecek kadar bağışıklık proteinleri bulunmamaktadır.
7. Çiğ sütte süt sindirimini kolaylaştıran ek lipaz ve ek proteaz enzimleri bulunmamaktadır. 
8. Çiğ sütün besin değerleri pastörize sütten daha üstün değildir.
9. Çiğ sütte onu güvenli kılabilecek doğal antimikrobiyal bileşenler bulunmamaktadır.
10. Çiğ sütte patojenlerin inhibisyonuna neden olabilecek Nisin bulunmamaktadır.
11. Folat bağlayan proteinler pastörizasyondan etkilenmezler ve pastörizasyon sütün folad (folik asit) elverişliliğini azaltmaz.
12. Pastörize süt, çiğ sütten daha güvenlidir.
13. Çiğ süt çok daha yüksek oranda hastalıklara neden olur.
14. Süt üretiminde HACCP sistemi uygulanması çiğ sütün güvenli olduğuna kanıt değildir.

Evet, Amerika Birleşik Devletleri merkezli FDA 'nın yayını bu şekildedir.Bu maddeler gerekli araştırma, deney ve analizler yapılarak yayınlanıyor. Sadece Amerika 'da çiğ süt tüketimi <1% gibi düşük olmasına rağmen birçok salgına neden olmuştur. FDA 'nın hazırladığı rapora göre ABD'de 1987-2010 yılları arasında çiğ süt tüketiminden kaynaklanan 133 salgın olayı olmuştur. Bu salgınlarda 2659 kişi hastalanmış ve en az 3 kişinin öldüğü kayıtlara geçmiştir.

Görüldüğü üzere oldukça dikkate alınması gereken bir konu. Çiğ süt tüketimini destekleyenler, sütün ısıl işlem gördüğünde besinsel değerlerinin yok olduğunu savunurlar. Ancak buna kanıt gösterilebilecek bir deneysel çalışma yoktur. Lütfen sizlerde gerekli araştırmaları yapın ve her söylenene itibar etmeyin.

Burada yazımı sonlandırıyorum. Bu konu oldukça kapsamlı ve uzun elbette. Ben sizlere en açık ve anlaşılır şekilde özetlemeye çalıştım.Siz de yorumlarınızla yazıma değer katabilirsiniz. Ayrıca beni takip ederseniz yazılarım yayınlandıkça sizlere bildirim gelerek haberdar olabilirsiniz. Okuduğunuz için teşekkürler.